«استفاده منصفانه» چیست؟

در بسیاری از کشورها، استفاده‌های خاصی از آثار محافظت شده با حق نسخه‌برداری، حقوق مالک حق نسخه‌برداری را نقض نمی‌کنند. به عنوان مثال، در ایالات متحده، حقوق نسخه‌برداری توسط اصول «استفاده منصفانه» محدود می‌شوند که تحت آن استفاده‌های خاصی از مطالب دارای حق نسخه‌برداری برای اما نه محدود به، نقد، تفسیر، گزارش اخبار، آموزش، تحقیق یا پژوهش می‌تواند منصفانه در نظر گرفته شود. قضات ایالات متحده تعیین می‌کنند که آیا دفاع استفاده منصفانه بنابر چهار عاملی که در زیر برای مقاصد آموزشی لیست کرده‌ایم، معتبر است. در برخی از کشورها، محتوای مشابهی به نام «معامله منصفانه» وجود دارد که ممکن است به صورت متفاوتی اعمال شود.

به یاد داشته باشید، شما مسئول آشنایی با قانون مربوطه و اینکه استفاده مورد نظر شما را محافظت می‌کند یا خیر هستید. اگر قصد دارید از مطلب دارای حق نسخه‌برداری استفاده کنید که خود ایجاد نکرده‌اید، به شدت توصیه می‌کنیم ابتدا مشاوره حقوقی دریافت کنید. دیپروتد نمی‌تواند مشاوره حقوقی ارائه دهد یا تصمیمات قانونی اتخاذ کند.

چهار عامل استفاده منصفانه:

‏۱. هدف و مشخصه استفاده، از جمله آیا استفاده دارای ماهیت تجاری است یا برای اهداف آموزشی غیرانتفاعی می‌باشد

دادگاه‌ها معمولاً بر این موضوع تمرکز می‌کنند که آیا استفاده «دگرگون کننده» است. این موضوع بدین معناست که آیا استفاده بیان یا معنای جدیدی به اثر اصلی اضافه می‌کند یا صرفاً اثر اصلی را کپی می‌نماید.

‏۲. ماهیت اثر دارای حق نسخه‌برداری

استفاده از مطالب آثار عمدتاً مبتنی بر واقعیت احتمال بیشتری دارد که منصفانه باشد تا استفاده از آثار کاملاً تخیلی.

‏۳. مقدار و حالت اساسی بخش استفاده شده نسبت به اثر دارای حق نسخه‌برداری به عنوان یک کل

احتمال اینکه قرض گرفتن جزءهای کوچک از اثر اصلی استفاده منصفانه در نظر گرفته شود بسیار بیشتر از استفاده از بخش‌های بزرگ است. اگرچه، حتی استفاده از بخش کوچکی از اثر می‌تواند در برخی شرایط که این بخش کوچک «جوهره» اثر را تشکیل می‌دهد، مخالف استفاده منصفانه باشد.

‏۴. تأثیر استفاده بر بازار احتمالی اثر دارای حق نسخه‌برداری یا ارزش آن

احتمال کمتری وجود دارد که استفاده‌هایی که با عمل کردن به عنوان جایگزینی برای تقاضای یک اثر، به توانایی مالک حق نسخه‌برداری جهت سود بردن از اثر اصلی خود آسیب می‌رسانند، استفاده منصفانه در نظر گرفته شوند.