سرویس‌های Video On Demand به کاربران این امکان را می‌دهند محتوای مورد نظر خود را هر زمان که می‌خواهند دریافت و تماشا کنند. این رسانه‌های تعاملی این امکان را فراهم کرده‌اند که مشترکین بتوانند از آرشیو هزاران فیلم،سریال،مستند،تلویزیون آنلاین و … بهره‌مند شوند.

 سرویس ویدیو درخواستی یا VOD چیست

 زمانی که مجبور بودید برنامه های مورد علاقه خود را در قالب VCR از فروشگاه های محلی کرایه کنید. حتی بعضی مواقع به علت فراموشی زمان تحویل، باید به صاحب فروشگاه دیر کرد پرداخت می کردید. در این مقاله می خواهیم شما را با قابلیت های VOD آشنا کنیم تا بدانید چرا تقاضا برای ویدئوهای درخواستی در حال افزایش است؟

 تغییرات و تحولات روز افزون در حوزه فناوری و اطلاعات منجر شده که امروزه انتقال محتوای تصویری و صوتی با حجم بالا بر بستر اینترنت امکان پذیر گردد.

Video on Demand یا به اختصار (VOD) چیست؟

سرویس ویدیو درخواستی یا VOD یا Video On Demand یکی از مجموعه خدماتی است که از طریق IPTV ارائه می‌گردد. VOD برای کاربران این امکان را فراهم می‌کند تا انواع محتواهای صوتی و تصویری از جمله فیلم‌های سینمایی، سریال‌های تلویزیونی، مستندهای جذاب، برنامه‌های آموزشی و فایل‌های صوتی مورد علاقه‌ی خویش را در هر زمانی که مایل باشند به سرعت بر روی تلویزیون یا کامپیوتر شخصی خود اجرا کنند. این سیستم به کاربران این امکان را می‌دهد که برنامه‌ها را در زمان پخش سراسری مشاهده نمایند،

علاوه بر آن در این سیستم کاربر قادر است مانند ابزارهای پخش‌کننده ویدئو، فیلم‌های در حال پخش را متوقف کرده، و عقب و جلو ببرند. از دیگر امکانات این سیستم این است که کاربران می‌تواند ویدئوی موردعلاقه‌ی خود را دانلود کرده تا بتوانند در زمان و مکان دیگری به تماشای آن بنشیند. در صفحه‌ای که برای نمایش فهرست این ویدئوها به کاربر ایجاد شده، امکاناتی همچون جستجو با استفاده از نام فیلم، بازیگران، کارگردان و همچنین اطلاعاتی در مورد قیمت، مدت زمان اجاره و قوانین مربوط به محتوا فراهم شده است.

تلویزیون اینترنتی یا همان IPTV و OTT چیست؟

VOD دارای دو تکنولوژی است؛ یکی OTT و دیگری IPTV که از اولی قدیمی‌تر است. IPTV یا همان تلویزیون تعاملی پروژه‌ای مشترک است بین صداوسیما و وزارت ارتباطات است به این صورت که وزارت ارتباطات زیرساخت‌های لازم را تهیه کرده و صداوسیما نیز مسئولیت تولید محتوا را برعهده دارد؛ روش کارIPTV پیچیدگی زیادی ندارد، به این شکل که کاربر به جای آنکه برنامه‌های تلویزیونی را از طریق امواج از آنتن روی بام، دیش ماهواره یا کابل فیبر نوری دریافت کند می‌تواند از طریق یک ارتباط اینترنتی هم‌زمان برنامه‌ها را بارگذاری و مشاهده نماید.

OTT در مقایسه با IPTV تکنولوژی جدیدتری است. در OTT محتوای خود را در شبکه عمومی اینترنت می‌گذارید که این شبکه عمومی اینترنت نیز به شخص خاصی تعلق ندارد. در آنجا اپراتور خاصی وجود ندارد که به کاربر سرویس دهد. تمام افراد این توانایی را دارند که حضور داشته باشند به این معنی که هر فرد در هر زمان و در هر مکان هر محتوایی را با هر ابزار و دستگاهی می‌تواند مشاهده نماید. دستگاه مورد استفاده کاربر می‌تواند موبایل، لپ‌تاپ، تبلت یا تلویزیون باشد.

امکانات سرویس ویدیو درخواستی یا VOD

• تعاملی بودن یکی از مهم‌ترین مزایای این سرویس می‌باشد. این ویژگی به کاربر این امکان را می‌دهد تا برنامه‌هایی که فرصت تماشای آنها را از دست داده است را دوباره ببیند و علاوه بر آن برنامه‌های مورد علاقه خود را انتخاب و مشاهده کند.

• امکان شرکت در نظرسنجی فیلم ها و تبادل نظر با سایر کاربران

• مدیریت محتوا توسط خانواده برای کنترل و مدیریت محتوای برنامه‌های کودکان

• امکان ارائه پیشنهاد به کاربر بر اساس سلیقه و انتخاب‌های قبلی او

• مقرون به صرفه بودن قیمت فیلم‌های موجود در تلویزیون تعاملی

• سهولت دسترسی به فیلم‌های موجود در تلویزیون تعاملی بدون صرف وقت برای تماشای فیلم

• دسترسی به فیلم‌های آرشیو و برنامه‌های روز دنیا

• دسترسی به فهرست و اطلاعات کامل درمورد فیلم ها ، بازیگران و عوامل فیلم‌ها

• در تمام مراحل به سهولت و به صورت مجازی می توان پرداخت‌ها را انجام داد و تمامی قیمت‌ها در تلویزیون تعاملی به کیفیت و تعداد استفاده کاربر از این سرویس بستگی دارد، در ضمن برای کاهش هزینه کاربر ارائه فیلم‌ها به صورت مجموعه‌ای (بسته‌ای) نیز امکان پذیر می‌باشد.

• پخش زنده کنفرانس‌ها همایش‌ها

• پخش زنده بر روی وب سایت

• استفاده از بستر ارتباطی قابل اطمینان Wimax

کاربردهای سرویس ویدیو درخواستی یا VOD

یکی از کاربرد های سرویس ویدیو درخواستی یا VOD در شرکت‌های هواپیمایی است، آنها سرویس ویدیو درخواستی یا VOD را به عنوان سرگرمی حین پرواز به مسافران خود ارائه می‌دهند. این سرویس توسط صفحه نمایش‌های شخصی که در پشت یا دسته صندلی‌ها قرار گرفته و یا دستگاه‌های پخش قابل‌حمل ارائه می گردد.

بعضی از سرویس‌های VOD مانند نت فلیکس یک مدل آبونمان را بکار می‌برند به این صورت که کاربر با پرداخت ماهانه حق اشتراک می‌تواند به یک بسته از محتویات این سرویس دسترسی داشته باشند. سایر سرویس‌ها نیز یک مدل مبتنی بر تبلیغات را بکار می‌برند که در آن دسترسی به محتوا برای کاربر رایگان بوده و درآمد اصلی این پلتفرم‌ها با فروش تبلیغات به دست می آید.

این سرویس می‌تواند در بسیاری از اماکن عمومی و رفاهی از جمله در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها کاربرد داشته باشد

تقریباً تا سال ۱۳۶۵ تنها راه دیدن یا شنیدن محتواهای صوتی و تصویری (فیلم سینمایی، سریال، موسیقی، کارتون، مستند و…)، رسانۀ ملی (تلویزیون و رادیو) بود. آن زمان به‌خاطر جو حاکم در ایران هرکسی به تلویزیون و رادیو دسترسی هم نداشت، چه برسد به دیدن و شنیدن محتواها!

بین سال‌های ۱۳۶۲تا۱۳۷۲، با ورود سیستم ویدئوی خانگی (VHS) به ایران، مراکزی به نام ویدئوکلوپ در کنار رسانۀ ملی راه‌اندازی شد. ویدئو‌کلوپ‌ها در واقع تنها مجرای رسمی و دارای مجوزی بودند که کاربران می‌توانستند برای خرید و کرایۀ فیلم به آنان مراجعه کرده و مطابق سلیقۀ خود و با‌توجه‌به تنوع آثار موجود در هر ویدئوکلوپ، به انتخاب فیلم بپردازند.

با پیدایش اینترنت در سال ۱۳۷۲ و ورود لوح فشرده (CD) در سال ۱۳۸۰ به ایران، ذائقۀ کاربران دربارۀ محتوای ویدئویی شروع به تغییر کرد. کم‌کم درِ ویدئوکلوپ‌ها تخته شد و کاربران تکثیر محتوای ویدئویی خودشان روی سی‌دی‌ها را آغاز کردند. این رویه با ورود دی‌وی‌دی، دیسک نوری بلوری و… به ایران رو به افزایش گذاشت.

در کنار این تکثیرها، تقریباً در سال ۱۳۸۹ شبکۀ نمایش خانگی (Home video) در ایران راه افتاد که محتوای ویدئویی را روی سی‌دی‌ها تکثیر کرده و می‌فروخت. کاربران می‌توانستند با سفارش یا مراجعه به مراکز عرضه‌کنندۀ این محصولات، مانند سوپرمارکت‌ها، سی‌دی‌ها را خریداری کنند. به بیان ساده، شبکۀ نمایش خانگی به ناشر فیلم ویدئویی یا سریال گفته می‌شود. یک رسانۀ خانگی ممکن است دوبله و توزیع یک فیلم را انجام دهد یا ممکن است خود دست به تولید بزند و محصول را توزیع کند.

این رویه به همین صورت ادامه داشت تا تقریباً در سال ۱۳۹۰ سر‌و‌کلۀ کسب‌و‌کارهای «ویدئو به درخواست» (VOD) در ایران پیدا شد. امروزه کاربران می‌توانند به کمک ویدئو به درخواست، هر محتوای ویدئویی را که دوست دارند، در هر زمان که تمایل دارند، در تلویزیون، کامپیوتر یا موبایلشان ببینند یا بشنوند. تغییر و تحولات روزافزون در حوزۀ فناوری و اطلاعات باعث شده که امروزه انتقال محتوای ویدئویی با حجم بالا در بستر اینترنت ممکن‌ شود.

ویدئو به درخواست

به سیستم‌های توزیع و نمایش ویدئو که به کاربران اجازه می‌دهند محتوای ویدئویی را هر زمان که خودشان خواستند تماشا کنند ویدئو به درخواست یا ویدئو براساس تقاضا (Video on Demand) یا به‌اختصار VOD می‌گویند.

شاید کمتر کسی فکرش را می‌کرد که روزی بتواند فارغ از محتوایی که در تلویزیون پخش می‌شود، محتوای موردعلاقه‌‌اش را انتخاب و تماشا کند؛ اما با ورود ویدئو به درخواست (VOD) بازی به‌گونه‌ای دیگر رقم خورد، تا جایی که برخی کارشناس‌های سینمای ایران، VOD را یکی از بهترین راه‌های نجات سینمای ایران می‌دانند. محتواهای ویدیویی در ابتدا به یک یا چند کیفیت مختلف تبدیل شده و در سرورهای ویدئویی ذخیره می‌شوند. زمانی که مثلاً کاربری درخواست ویدئو می‌دهد، براساس سرعت اینترنت کاربر، کیفیت مناسبی انتخاب می‌شود و به کاربر نمایش داده می‌شود.

VOD  چیست؟

VOD مخفف Video On Demand (برنامه ویدئویی درخواستی ضبط شده) یکی از مجموعه خدمات قابل ارایه از طریق IPTV است. در VOD این امکان وجود دارد که فیلم‌های سینمایی، سریال‌های تلویزیونی، مستندهای جذاب، برنامه های آموزشی و... در اختیار کاربران قرار بگیرد. معمولا در صفحه‌ای که برای نمایش لیست این ویدئوها به کاربر تعبیه می‌شود، تمهیداتی مثل جستجو بر اساس نام فیلم، بازیگران، کارگردان و همچنین اطلاعاتی در مورد قیمت، مدت زمان اجاره و قوانین مربوط به محتوا قرار می‌گیرد.

حالا IPTV  چیست؟ IPTV سیستمی را توصیف می‌کند که در آن با استفاده از پهنای باند وسیع اینترنت، خدمات تلویزیون دیجیتال ارائه می‌شود. دسترسی به شبکه‌های اطلاع‌رسانی، حضور مجازی در کلاس‌های آموزشی، دریافت انواع خدمات بانکی، مطبوعاتی، پزشکی، بیمه و جا به جایی زمان در پخش برنامه‌های تلویزیونی تنها بخشی از انواع خدماتی است که از طریق زیرساخت‌های مخابراتی و پروژه IPTV قابل دریافت است.

آنچه از تعریف تلویزیون تعاملی(IPTV) برمی آید انتظار است که IPTV پروژه‌ای مشترک میان صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باشد. وزارت ارتباطات زیر‌ساخت‌های لازم برای ارسال اطلاعات را فراهم می‌کند و وزارت ارشاد و صدا و سیما وظیفه تولید محتوا را بر عهده دارند. مشترکان هم می‌توانند از طریق مودم و پرداخت حق اشتراک ماهانه از خدمات تلویزیون تعاملی برخوردار شوند.

 مزایای VOD

1- راحتی

با استفاده از خدمات ارائه دهندگان سرویس های VOD همچون Netflix و Amazon Prime می توانید به سهولت ویدئوهای مورد علاقه خود را انتخاب و پخش کنید. در واقع هیچگونه محدودیت زمانی و مکانی نخواهید داشت فقط کافیست به تلویزیون اینترنتی یا آی پی تی وی متصل باشید. همچنین برخلاف اپراتورهای سنتی تلویزیونی که با تحمیل قراردادهای طولانی مدت، جدا شدن از آنها سخت است، سرویس های VOD چنین قوانینی ندارند و کاربران به راحتی می توانند اشتراک خود را در هر زمانی که بخواهند با یک کلیک متوقف کنند.

علاوه بر این می توانید در بیش از یک سرویس VOD عضو شوید. در مدل تلویزیون کابلی شما فقط می توانید به یک ارائه دهنده تلویزیون کابلی یا ماهواره ای که مربوط به موقعیت جغرافیایی شما است مرتبط شوید که این امر شما را محدود می کند و سبب می شود به ویدئوهای کمتری دسترسی داشته باشید.

2- قابلیت اتصال

شما برای اتصال فقط به پهنای باند سرعت بالا و یک رایانه یا گوشی هوشمند نیاز دارید که می توانید به راحتی این امکانات را برای خود فراهم کنید. امروزه حتی کودکان زیر 10 سال به این امکانات دسترسی دارند.

3- مقرون به صرفه بودن

هزینه ویدئوهای مبتنی بر تقاضا تنها بخشی از هزینه های پرداختی شما به ارائه دهندگان سرویسهای اینترنت کابلی است. این در حالی است که این خدمات در یک آی پی تی وی با هزینه بسیار پایین تری عرضه می شود.

4- تنوع

در حال حاضر ویدئوها و نمایش های تلویزیونی بسیاری توسط ارائه دهندگان خدمات VOD ارائه می شود که شامل اخبار، اتفاقات ورزشی و بخش های متنوع از چندین دهه گذشته تا به امروز است. به هر حال این قابلیت با سرعت چشمگیری در حال ترقی است.

5- وسائل

شما می توانید با استفاده از طیف وسیع وسائل ارتباطی و ارتباط با اینترنت به راحتی به سرور IPTV متصل شده و از تماشای ویدئو لذت ببرید. این وسائل شامل PC، HDTV و دیگر وسائل موبایلی همچون iPad و دیگر گوشی های هوشمند می شود.

با توجه به پیشرفت تکنولوژی، این مزایا در آینده ای نه چندان دور افزایش چشمگیری خواهد داشت.

 ویژگی ها :

    کارکرد بدون وقفه بصورت تمام وقت (7x24)

    پخش انواع محتوای صوتی و تصویری درخواستی

    پخش محتوا با استفاده از پروتکل‌های HTTP و RTSP. در صورت نیاز امکان افزودن امکان پخش محتوا با پروتکل‌های RTP، RTMP، HLS، HDS، MPEG-DASH و UDP بر روی سرور الوند وجود دارد.

    پخش به صورت سریع (Trick play) رو به جلو و عقب. با استفاده از این ویژگی کاربران می‌توانند با سرعت 2x تا 32x بر روی محتوای درحال پخش اقدام به حرکت سریع رو به جلو یا عقب نمایند.

    ضبط و پخش برنامه‌های زنده (Catch-up TV). با استفاده از این ویژگی کانال‌های تلوزیونی و رادیویی به صورت بافر حلقه‌ای (Circular Buffer) ذخیره شده و در دسترس کاربران قرار می‌گیرد. مدت زمان قابل ضبط نامحدود است و تنها باید فضای ذخیره‌سازی متناسب بر روی سرور در نظر گرفته شود.

    امکان ضبط برنامه‌های زنده با پروتکل‌های RTMP، RTP، RTSP، HTTP و UDP

    قابلیت جابجایی محتوای زنده (Time Shift)

    قابلیت پخش محتوای آرشیو شده کانال‌های زنده براساس لیست برنامه‌ها (مبتنی بر Electronic Programs Guide یا به اختصار EPG)

    قابلیت NPVR (Network Personal Video Recorder). هر کاربر قابلیت ذخیره‌سازی کانال تلویزیونی و رادیویی درخواستی خود را دارد. مدت زمان ضبط مجاز برای هر کاربر توسط مدیر (اپراتور) سرور قابل تنظیم است.

    پشتیبانی از تمام انواع کدک‌های صوتی و تصویری روز دنیا

مزایا :

    توسعه پذیری بالا و سریع. با افزایش تعداد کاربر و با تعداد کانال زنده جهت ضبط محتوا، فقط نیاز به افزایش منابع سخت‌افزاری سرور الوند می‌باشد.

    امکان تنظیم ضبط کانال‌های زنده بصورت دستی و با زمان‌بندی (Schedule) شده.

    امکان تنظیم ضبط کانال‌های زنده براساس میزان ضبط و یا حجم ضبط، برای مثال 24 ساعت و یا 100 گیگابایت، توسط مدیر سیستم.

    عدم حذف و یا بوجود آمدن اختلال در محتوای ضبط شده برنامه زنده در صورت قطع و وصل سیگنال

    ارائه سرویس NVOD با استفاده از لیست پخش شامل محتوای بارگزاری شده بر روی سرور و یا ورودی پخش زنده در کنار هم. معمولا این سرویس برای ایجاد کانال‌های داخلی و یا تبلیغاتی استفاده می‌شود.

    امکان پخش خودکار محتوا به صورت زمان‌بندی شده

    امکان افزودن خلاصه محتوا به صورت متن و یا ویدئو

    امکان پخش محتوای تصویری با چندین صدا و قابلیت انتخاب صدا توسط کاربر در حین مشاهده محتوا

    امکان Subtitle Transcoding جهت قراردادن چندین زیرنویس برای محتوا

    امکان Subtitle Track Filtering به منظور ایجاد قابلیت انتخاب زیرنویس با زبان‌های متنوع توسط کاربر در حین مشاهده محتوا

    امکان Video Background for Audio Content جهت قرار دادن محتوای تصویری (عکس یا ویدئو) در زمان پخش محتوای صوتی درخواستی

    پشتیبانی از RAID در ذخیره سازی

    ‌ پشتیبانی از سیستم‌های ذخیره‌سازی تحت شبکه SAN و NAS

    پشتیبانی از FTP و External Storage جهت بارگزاری محتوا

    دارای واسط‌های کاربری تحت وب و CLI

    دارای واسط کاربری کاربر پسند با قابلیت Customize برای هر کارفرما

    دارای داشبورد با اطلاعات کامل سلامت سیستم، محتوای موجود و تعداد محتوای درحال پخش

    دارای ماژول گزارش گیری و ارائه آمار در واسط گرافیکی تحت وب

    امکان تنظیم SNMP در واسط کاربری تحت وب

    امکان اتصال به انواع سیستم‌های مانیتورینگ با پروتکل‌های مرسوم و ویژه‌سازی در این مورد

    عدم وابستگی به سخت‌افزار خاص

    قابلیت پشتیبانی و انطباق با انواع ست تاپ باکس ها (Set-top box)، میان افزارها ( Middleware )، گوشی‌های هوشمند (Smart Phone) و تلویزیون‌های هوشمند (Smart TV) و ارائه Web Service و API مورد نیاز

یکی از خدماتی که بر روی اینترنت باند پهن عرضه می‌شود OTT (Over The Top)s است. OTT عبارتی عمومی برای خدماتی است که از طریق اینترنت آزاد تحویل می شوند. OTT عرضه محتوا(به زبان ساده ویدئو، صوت و…) از طریق اینترنت به طور مستقیم به کاربرانی است که «در هر زمان، هر مکان و بر روی هر دستگاه» می‌توانند پیام شما را دریافت کنند.

خدمات OTT به نوع خاصی از محتوا محدود نمی شود…

انواع سرویس‌های متنی، صوتی، ویدئویی، پیام‌رسان‌ و غیره را شامل می‌شود. خود ما اغلب بدون اینکه متوجه باشیم درحال استفاده از سرویس‌های OTT هستیم و اپلیکیشن‌های تلفن‌های همراه هوشمند بویژه پیام‌رسان‌ها رایج ترین مثال آن هستند

هنگامی که شما با استفاده از اینترنت سیم‌کارت تلفن همراه و یا شبکه WIFI خانگی، در پیام‌رسانی نظیر تلگرام پیغامی رد و بدل می‌کنید، مشغول استفاده از OTT هستید و یا هنگامی که از طریق سایتی نظیر آپارات و دیگر منابع آرشیوی، ویدئوی دلخواه خود را به طور آنلاین تماشا می‌کنید، در حال استفاده از OTT (به طور دقیق‌تر VOD) هستید.

اما بسیاری OTT را با صنعت تلویزیون و محصولات ویدئویی می‌شناسند. نام‌هایی همچون سرویس‌ ویدئوی درخواستی(Video on demand به اختصار VOD) و تلویزیون پروتکل اینترنتی(Internet Protocol Television به اختصار IPTV) از خود واژه OTT شناخته شده‌تر شده که علت آن می‌تواند جذابیت محتوای ویدئویی برای مخاطب از دیرباز تاکنون و یا گستردگی این صنعت و بازیگران پرشمار فعال در آن باشد.

VOD به سیستم‌هایی اطلاق می‌شود که به کاربران امکان انتخاب و تماشای محتوای ویدئویی درخواستی را بر روی دستگاه‌های مختلف(تلویزیون، موبایل و…) می‌دهد. هنگامی که دستگاه هدف تلویزیون باشد، عموما از نام IPTV استفاده می‌شود.

ایالات متحده آمریکا پیش‌رو در صنعت VOD است اما رشد نفوذ اینترنت در کشورهای درحال توسعه آسیایی و اقیانوسه، مصرف VOD در این مناطق را گسترش داده بطوریکه بازارهای آسیا و اقیانوسه درحال سبقت‌گیری از اروپای غربی به عنوان دومین بازار محصولات VOD بعد از آمریکا است. Netflix, Hulu, HBO, Amazon Prime Instant Video مشهورترین سرویس‌های ویدئوی درخواستی در جهان هستند که اتفاقا همگی آمریکایی می‌باشند.

چشم‌انداز صنعت محتوای ویدئویی بسیار جذاب، پر رونق، هزینه‌زا و پردرآمد است:

    در گزارش شرکت آمریکایی سیسکو سیستمز(Cisco) آمده است که تا سال ۲۰۱۸، ۸۹ درصد از ترافیک جهانی اینترنت صرف بارگذاری و تماشای ویدئو و صوت خواهد شد که این رقم در سال ۲۰۱۶ به ۵۸ درصد تخمین زد شده است.

    درآمد حاصل از تبلیغات ویدئوهای آنلاین در سال ۲۰۱۵ حدود ۷.۷ میلیارد دلار ثبت شده که در سال ۲۰۱۶ به رقم حدودی ۹.۵۹ میلیارد دلار افزایش خواهد یافت.

    طی سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ تماشای ویدئو از طریق موبایل، ۴۰۰ درصد افزایش یافته است.

صنعت تلویزیون با رشد فزاینده بازیگران مختلف در عرصه رقابت برای جذب مخاطبان روبه‌روست. در حالیکه شبکه‌های تلویزیونی سنتی هنوز مورد اقبال تعداد قابل توجهی از مخاطبان هستند. اما تماشای تلویزیون به شیوه نوین و فارغ از محدودیت‌های تلوزیون سنتی، پتانسیل زیادی برای جذب مخاطب ایجاد کرده است. از این رو بسیاری از برودکسترهای مطرح، بعد از عبور از سیستمهای آنالوگ و حرکت به سمت دیجیتالی شدن در پخش، به ایجاد امکان دسترسی به محتوا در هر زمان، هر مکان و بر روی هر دستگاه (anytime, anywhere, any device) پرداخته‌اند.

 IPTV یا تلویزیون پروتکل اینترنتی نیز یکی از خدمات شناخته‌ شده در این عرصه است که در دنیا با نام‌های مشابه دیگری نظیر Connected TV، Catchup TV و غیره شناخته می‌شود که البته تفاوت‌های اندکی نیز با یکدیگر دارند.

مصرف‌کنندگان خانگی با استفاده از تلویزیون‌های متصل به اینترنت و یا با خرید ستاپ‌باکس‌های شرکت ارائه‌دهنده خدمات IPTV می‌توانند از سرویس‌ها و خدمات زیر بهره ببرند:

پخش زنده تلویزیونی

ویدئوی و صدای درخواستی

دسترسی اینترنت بر روی تلویزیون

بازی‌های اینترنتی

بازارهای اپلیکیشن موبایل

خدمات ارزش افزوده

خدمات بانکی و پیشخوان خدمات دولتی

فروشگاه‌های اینترنتی

کانال‌های ویژه سازمانی

محتواهای تخصصی کودکان، آموزشی، سلامت و…

پروژه IPTV در ایران تاکنون به دلیل وجود موانع زیرساختی و همچنین اختلافات میان دستگاه‌های اجرایی کشور اجرایی نشده است اما به نظر می‌رسد این مهم در آینده‌ای بسیار نزدیک عملی شود.

چشم‌انداز رسانه‌ها همیشه درحال تغییر بوده اما نه رادیو منجر به خاموشی ماشین چاپ شد و نه اختراع تلویزیون رادیو را به سکوت ابدی فرو برد. آنچه انقلاب نوین رسانه‌ای امروز را از دیگر دگرگونی‌های عرصه رسانه‌ متمایز می‌کند، خاستگاه تولید محتوا و خارج شدن احتمالی کنترل اخبار و محتوا از انحصار رسانه‌های سنتی و انتقال آن به حوزه عملکرد مخاطبان است. به طوریکه دیگر هر کاربر به عنوان یک تولیدکننده محتوا و یک رسانه مجزا فعالیت خواهد کرد.

در آخر باید گفت فارغ از تمام تفاوت‌هایی که میان رسانه‌های نوین و خدمات آن‌ها وجود دارد، دو ویژگی «تعاملی شدن» انتشار محتوا و «همگرایی» بین ابزارهای دریافت محتوا، در میان همه مشترک است.

مدل درآمدی ویدئو به درخواست

ارائه‌دهندگان ویدئو به درخواست معمولاً محتوای خود را در دو بخش رایگان و غیررایگان در اختیار کاربران قرار می‌دهند. در بخش رایگان ممکن است کاربران به تعدادی از محتواها دسترسی نداشته باشند و می‌توانند با پرداخت مبالغ بیشتر، بسته به نوع خدمات ویدئو به درخواست، به محتواهای بیشتری دسترسی داشته باشند.

سرویس‌های ویدئو به درخواست ساختار مشخصی دارند؛ اما در حالت کلی می‌توان چند مدل مختلف برایشان در نظر گرفت. یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای این تکنولوژی این است که می‌توان باز هم از آثار گذشته در تاریخ سینما و رادیوی ایران درآمدزایی کرد و کاربران هر موقع که قصد کنند می‌توانند به محتواها دسترسی داشته باشند.

    ویدئو به درخواست با پرداخت حق اشتراک (Subscription video-on-demand) یا به‌اختصار SVOD: این مدل با پرداخت حق اشترک از سمت کاربران امکان‌پذیر است. کاربران با پرداخت حق اشتراکی با مبلغ مشخص می‌توانند به محتواهای سرویس ارائه‌دهندۀ خدمات ویدئو به درخواست دسترسی داشته باشند. در این مدل کاربران می‌توانند تا مدت‌زمانی که از حق اشتراک آن‌ها باقی مانده، به محتواها دسترسی داشته باشند.

    ویدئو به درخواست تراکنشی (Transactional video on demand) یا به‌اختصار TVOD: این مدل هم یکی دیگر از روش‌هایی است که کاربران در آن پول پرداخت می‌کنند. کاربران فقط با‌توجه‌به میزان پولی که پرداخت کرده‌اند می‌توانند به محتوا دسترسی داشته باشند. در این مدل کاربر برای همیشه یا برای مدت محدودی به محتواها دسترسی دارد.

    ویدئو به درخواست با پخش تبلیغات (Ad-Supported Video on Demand) یا به‌اختصار ASVOD:‌ این مدل رایگان است و کسب‌وکارهای مختلف محتواهای رایگان را با اهداف مختلف، مانند جلب مشتری بیشتر تولید و منتشر می‌کنند. البته می‌توان از این محتواها هم کسب درآمد کرد. پخش تبلیغات در بین این محتواها یکی از روش‌های کسب درآمد است.

مزایای استفاده از ویدئو به درخواست

استفاده از ویدئو به درخواست بنا به نیازهای فرد یا کسب‌و‌کار می‌تواند مزایای مخصوص به خود را داشته باشد. در ادامه قصد دارم چند نمونه از مهم‌ترین مزایای استفاده از ویدئو به درخواست برای کاربران را بگویم.

    امکان مشاهدۀ برنامه‌هایی که فرصت تماشایشان را نداشته‌ایم؛

    مقرون‌به‌صرفه بودن این نوع سرویس در مقایسه با هزینۀ خرید محتواها و رفتن به سینما و…؛

    تبادل نظر دربارۀ محتواها و خواندن نظریات سایرین دربارۀ آن‌ها؛

    مدیریت محتوا توسط خانواده برای کنترل و مدیریت محتوای برنامه‌های کودکان؛

    امکان ارائۀ پیشنهاد به کاربر براساس سلیقه و انتخاب‌های قبلی او؛

    راحتی استفاده در مقایسه با سایر خدمات ویدئویی؛

    دسترسی به انواع محتواهای ویدئویی؛

    امکان دیدن ویدئوها در دستگاه‌های مختلف (موبایل، تبلت و…)؛

    و… .

ارائه‌دهندگان و سرویس‌های ویدئو به درخواست

ویدئو به درخواست معمولاً در دو نوع ارائه‌دهندۀ سرویس و ارائه‌دهنده‌های زیرساخت ویدئو به درخواست در دسترس کسب‌و‌کارها و کاربران قرار دارد.

    ارائه‌دهندۀ سرویس ویدئو به درخواست به شرکت‌هایی گفته می‌شود که بستر ویدئو به درخواست اختصاصی خودشان را دارند و کسب‌و‌کارها و افراد می‌توانند محتواهای ویدئویی‌شان را در آنجا بارگذاری کنند یا محتواهای ویدئویی آن سرویس‌ها را تماشا کنند.

    ارائه‌دهنده‌های زیرساخت ویدئو به درخواست به شرکت‌هایی گفته می‌شود که زیرساخت تبدیل ویدئو به کیفیت‌های مختلف و ذخیره‌سازی و نمایش آن‌ها به هر تعداد مشاهده‌کننده را به شرکت‌ها، سازمان‌ها و افراد مختلف ارائه می‌دهند و کمک می‌کنند که آن‌ها بتوانند سرویس‌هایی را براساس محتوای ویدئویی ایجاد کنند.

ارائه‌دهنده‌های سرویس ویدئو به درخواست در ایران

    آپارات؛

    تماشا؛

    فیلیمو؛

    سینما مارکت؛

    نماوا؛

    و… .

ارائه‌دهنده‌های زیرساخت ویدئو به درخواست در ایران

    ابر آروان؛

    کاویمو؛

    و … .

حالت های مختلف ارائه سرویس VOD

از طریق دستگاه ستاپ باکس : در این روش سیستم‌های VOD تلویزیونی می‌توانند محتویات را از طریق یک ستاپ باکس دریافت کرده و به کاربر این اجازه را می‌دهد تا به صورت آنی محتویات را از یک سرور مرکزی انتخاب و بر روی هر نوع صفحه نمایش شامل تلویزیون ، کامپیوتر یا هر وسیله دیگری تماشا کند.

نحوه استفاده از سایت نماوا : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه عضویت کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت دیجیتون : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه عضویت کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت فیلیمو : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت تیوا : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها و شبکه‌های تلویزیونی بعد از انتخاب، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت سیمای همراه : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت فیلما : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت فیلم نت : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت پلان : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت تی وی نت : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت زوم ایرانسل : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت کاناپه : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت فام : ابتدا وارد سایت می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. برای عضویت شماره تلفن همراه خود را وارد کنید و بعد از دریافت کد تایید می‌توانید وارد سایت شوید. جهت استفاده از فیلم‌ها بعد از انتخاب فیلم، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.

نحوه استفاده از سایت نواک : ابتدا وارد سایت یا اپلیکیشن می‌شوید. بر روی دکمه ثبت نام کلیک می‌کنید. جهت استفاده از موزیک ها بعد از انتخاب، روی دکمه خرید اشتراک کلیک کنید و بعد از تکمیل فرآیند خرید می‌توانید از امکانات این سایت استفاده کنید.