پنج راه برای آماده کردن طرح کسبوکار برای رکود اقتصادی
اگرچه سرعت بهبود اقتصادی از سال ۲۰۰۸ موضوعی است که با بحثهای داغی همراه بوده، واقعیت این است که ایالاتمتحده آمریکا بهوضوح طی شش سال گذشته در مسیر رشد قرار داشته است. میزان بیکاری، از ۱۰ درصد در سال ۲۰۰۹، که رقم بالایی است، به ۵/۹ درصد کاهش داشته است، GDP منفی، مثبت شده است و در سال ۲۰۱۴ به ۳/۵ درصد رسیده است و بازار سهام ایالاتمتحده همواره رونق داشته و نرخ بهره تقریبا همیشه پایین بوده است. بر اساس بیشتر معیارها، اقتصاد ایالاتمتحده اقتصاد قدرتمندی است، درحالیکه اقتصاد کشورهای اروپایی و کشورهای دیگری چون ژاپن با مشکلات زیادی مواجه است. پس چرا باید نگران باشیم؟
ایالاتمتحده آمریکا دارای یک اقتصاد دورهای است که تحت تاثیر وقایع جهانی و از همه مهمتر رشد جهانی تقاضای مصرفکننده قرار دارد. در طرف منفی طیف اقتصاد، رشد تقاضای مصرفکننده در چین در حال کند شدن است و دستمزدها رو به افزایش دارد. اروپا نگران کاهش تورم است چرا که مصرفکنندگان خارج از بازار هستند و حمایت دولت ایالاتمتحده برای تثبیت اقتصاد ظاهرا در حال پایان یافتن است. حال بعد از شش سال که اقتصاد رو به بهبود گذاشته است، زمان آن رسیده درباره موضوعی اجتنابناپذیر فکر کنیم: رکود نزدیک است و باید به این فکر کنیم که چه طور شرکت را آماده کنیم تا در شرایط دشوار اقتصادی نجات یابد و شکوفا شود.
مدیران عامل و هیات مدیره هوشمند امروزه خود را برای اقتصادی که قدرت کمتری دارد آماده میکنند. در ادامه پنج مرحله برای این آمادهسازی را برایتان بیان میکنیم:
۱ـ از پوشش ریسک برای بدهیهایتان استفاده کنند
شرکتها میتوانید برای پوشش ریسک در برابر قیمت مواد خام از مشتقات کالا استفاده کنند و همزمان از داشتن کالای کافی برای تامین بازار مطمئن شوند. مشتقات کالا (ابزار مشتقه) قراردادهایی هستند که ارزش آنها بر اساس نوسانات قیمت دارایی پایه آنها تعیین میشود. شما میتوانید قیمت نفت، گاز، زغالسنگ، فلزات، محصولات کشاورزی و حتی برق را از این طریق مورد پوشش قرار دهید.
اگر شما تولیدکننده یا تامین کننده این مواد هستید احتمالا رکود باعث میشود قیمتهای آنها پایین بیاید، درحالیکه اگر برای آینده قرارداد ببندید قیمت فروش معینی خواهید داشت. شرکتهای نفتی هوشمند وقتی قیمت نفت از ۱۰۰ دلار برای هر بشکه به ۸۰ دلار کاهش یافت قراردادهایی با قیمتهای بالا امضا کرده بودند.
از طرفی، در قراردادهای آتی، خریدار هم از افزایش قیمت کالای پایه منتفع میشود. فروشندگان قراردادها از کاهش قیمتها استقبال میکنند (برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ساختار معاملات و آمادهسازی شرکتتان در مواجهه با کاهش قیمتها نظر کارشناسان را جویا شوید).
۲ـ از کانالها نهایت استفاده را ببرید
یکی از مهمترین داراییهای شما کانال فروش شما و مشتریان فعلی شما هستند. برای آنکه به هنگام رکود آتی در شرایط بهتری قرار داشته باشید به این فکر باشید که از این کانال برای گسترش فروش کالاها و خدمات جدید استفاده کنید. برای افزایش فروش روشها و استراتژیهای مختلفی وجود دارد:
استراتژی مجاور: آیا حوزههایی در «مجاورت» کالاها و خدمات اصلی شرکت وجود دارد که بتوانید با استفاده از آنها محصول اصلیتان را بهطور طبیعی توسعه دهید؟ برای مثال، ضمانت محصول، یا تحویل سریع آن، جزو خدماتی هستند که میتوانید در کنار خط فعلی محصولاتتان به مشتری ارایه دهید.
استراتژی گسترش: استراتژی گسترش مفهوم «بنگاه گسترده» را دربر میگیرد. پا را از حوزههای مجاور طبیعی کالا یا محصول خود فراتر بگذارید و شرکت را برای رشد فراتر از کسبوکار اصلیاش آماده کنید.
استراتژی کانال جدید: برای ورود به بازارهای جدید به ائتلافها، شراکتها، ادغام یا اکتساب، و حتی اعطای فرانشیز محصولتان فکر کنید. برای ائتلاف و شراکت، به سرمایه کمتری نیاز خواهد داشت و مجبور نخواهید بود روی موجودی یا امکانات تولید سرمایهگذاری کنید.
۳ـ از پول سایر مردم (OPM) استفاده کنید
بیشتر کسبوکارهای کوچک بهنوعی دارای یک خط اعتباری هستند. خط اعتباری، توافقنامهای میان یک موسسه مالی (معمولا بانک) و یک وامگیرنده است که بهواسطه آن، مقدار معینی وام در صورت نیاز اعطا میشود. امروزه مقدار پول بسیاری از بانکها بیشتر از تعداد وامگیرندگان آنهاست. از طرفی گزارشها نشان میدهند که تنها حدود ۴۰ درصد از این خطور اعتباری فعلی برداشت میشوند. بسیاری از کسبوکارها در شرایط رکود اقتصادی از دور خارج میشوند و دلیل این شکست تنها یکچیز است: تمام شدن سرمایه. بنابراین به فکر افزایش خط اعتباری خود باشید و تسهیلات اعتباری جدیدی ایجاد کنید، حتی اگر در حال حاضر به آن نیاز ندارید، چرا که ممکن است در آینده به کارتان بیاید.
یک استراتژی دیگر برای افزایش جریان نقدینگی شرکتان، بهخصوص در شرایط رکود اقتصادی، تغییر شرایط اعتبارات دریافتی از فروشندگان و اعتبارات پرداختی به مشتریانتان است. برای مثال، اگر رقیب شما پول تامین کننده را ظرف ۴۵ روز پرداخت میکند اما شما ظرف ۳۰ روز این کار را انجام میدهید، برگ برنده دست شماست. برعکس، اگر هنگام فروش بسیار سخاوتمندانه عمل میکنید و فروش اعتباری دارید، باید بتوانید نیازهای پولی خود را تامین کنید و برای این کار به جمعآوری بهموقع مبلغ صورتحسابهایتان از بدهکاران نیاز خواهید داشت. و بالاخره اینکه دقت داشته باشید تامین کنندگان برای شما بهترین شرایط را جهت خرید اجناس فراهم کنند.
۴ـ همهچیز را برونسپاری کنید (هر چیزی را که استراتژیک نیست)
شما همین حالا هم یکی از بزرگترین مصرفکنندگان خدمات برونسپاری شده هستید. احتمالا خودتان مستقیما کالاها را به مشتریان نمیدهید، یا خودتان امور حسابرسی و مالیاتی یا بیمه را انجام نمیدهید. حتی ممکن است تمام یا بخشی از امور تولید را به کشورهای دیگر واگذار کرده باشید. در شرایط رکود اقتصادی، یکی از استراتژیهای کلیدی، تبدیل هزینههای ثابت به هزینههای متغیر است و برونسپاری، یکی از روشهای این کار است.
هر چیزی را که در کسبوکارتان نقش استراتژیک ندارد برونسپاری کنید، ازجمله امور مربوط به پشتیبانی از منابع انسانی، حسابداری، تولید، حملونقل و حتی پرسنل اجرایی و مدیریتی. آیا لازم است یک ناظر یا مدیر ارشد مالی بهصورت تماموقت در شرکت شما حضورداشته باشد، یا استخدام یک ناظر یا مدیر ارشد مالی «پارهوقت» که در شرکتهای دیگری نیز فعالیت دارد، کفایت میکند؟
بیشتر امور مربوط به نیروی انسانی را میتوان و باید برای کسبوکارهای کوچک و متوسط برونسپاری کرد. سازمانهای پیمانکار حرفهای (PEO) میتوانند به شما کمک کنند تا فیشهای حقوقی کارمندان را آماده کنید و مزایای بهتری را به کارمندانتان ارایه دهید. بهعلاوه وقتی از طریق PEO با شرکتهای دیگر مشارکت میکنید میتوانید روی هزینه این مزایا تخفیفهای قابلتوجهی بگیرید.
۵ـ ارزش خود را بشناسید
در آخرین رکود اقتصادی در آمریکا، تقریبا تمامی شرکتهای خودروسازی آمریکایی، بهغیراز یکی از آنها، بهناچار به دولت واگذار شدند. این استثنا، شرکت فورد بود، که با مشاهده رکودی که درراه بود، از روش اجاره پس از فروش استفاده کرد و توانست سرمایه لازم را ذخیره کند تا از رکود جان سالم به درببرد. البته مالکیت املاک باعث اطمینان میشود، اما اگر شما شرکتی نیستید که کارش به املاک بستگی داشته باشد، بهتر است سرمایه انباشت شده در این املاک را صرف تولید و رشد کسبوکارتان کنید.
اجاره پس از فروش، نوعی معامله است میان یک بانک یا سرمایهگذار، و یک شرکت، که املاک یا سایر داراییهای ثابتش را طی مدت طولانی میفروشد و دوباره اجاره میکند. اجاره پس از فروش پیچیدهتر از وام است و جزئیات حسابداری زیادی را شامل میشود، ولی از طریق آن همچنان میتوانید از امکانات خود استفاده کنید و آنها را تحت کنترل داشته باشید و داراییهای غیر نقدی خود را به دارایی نقدی تبدیل کنید. وقتی شرایط اقتصادی دشوار است، تصمیم در این زمینه آسان نیست.
اگرچه ابرهایی که نشان از طوفان رکود دارند ممکن است از شما بسیار دور باشند، اما آمادگی داشتن برای شرایط جوی نامساعد بهتر از آن است که در یک کشتی سوراخ شده در این طوفان گرفتار شوید و برای نجات تلاش کنید.