محمدرضا شجریان برنده ی یک جایزه ی بین المللی شد
محمدرضا شجریان برنده ی یک جایزه ی بین المللی شد جایزه بزرگ «خداوندگاری موسیقی» به محمدرضا شجریان
موسسه بین المللی موسیقی آقاخان(Aga Khan Development Network) که قرار است روز ۱۱ فروردین در مراسمی در لیسبون پایتخت پرتغال ، جایزه استاد شجریان را به وی اعطا کند، روز جمعه با انتشار گزارشی در پایگاه اینترنتی خود، این هنرمند را استادی بی بدیل در عرصه موسیقی دانست که علاوه بر داخل ایران در موسیقی جهانی هم تاثیر گذار بوده است.
بنیاد آقاخان جوایز موسیقی خود را به هدف تقدیر از خلاقیت، پشتکار و تعهد در موسیقی مردم جهان اسلام و سرزمینهایی که مسلمانان در آن حضور پررنگی دارند پایه نهاده است. این بنیاد غیرانتفاعی در اهدا این جوایز به زمینههای مختلف اجرا، خلق، حفظ ، احیا و اشاعه توجه میکند.
در این مراسم به دو گروه از هنرمندان جایزه اهدا میشود: از ۹ هنرمند و موسیقیدان برجسته به واسطه دستاوردهای یک عمر فعالیتشان تجلیل میشود و سیزده هنرمند دیگر نیز در بخش اجرا به عنوان نامزد نهایی معرفی شدهاند.
محمدرضا شجریان، خواننده و موسیقیدان ایرانی، در میان هنرمندان گروه اول جای دارد و جایزه بزرگ «خداوندگاری موسیقی» به او اهدا خواهد شد.
استاد شجریان بدلیل کسالت توان شرکت در این مراسم را ندارند و جانشین ایشان برای دریافت جایزه، مژگان شجریان می باشد.
بهار :
اهدا یک جایزه بین المللی به استاد محمدرضا شجریان
گروه هنری: استاد محمدرضا شجریان استاد صاحب نام آواز ایرانی جایزه ویژه یک موسسه فرهنگی بین المللی را بخاطر یک عمر فعالیت هنری و مشارکت مستمر در شکل دادن به میراث موسیقی جهانی، از آن خود کرد.
موسسه بینالمللی موسیقی آقاخان(Aga Khan Development Network) که قرار است روز ۱۳ فروردین جاری در مراسمی در لیسبون پایتخت پرتغال ، جایزه استاد شجریان را به وی اعطا کند، این موسسه با انتشار گزارشی در پایگاه اینترنتی خود، این هنرمند را استادی بی بدیل در عرصه موسیقی دانست که علاوه بر داخل ایران در موسیقی جهانی هم تاثیر گذار بوده است. این موسسه بین المللی به تعدادی از هنرمندان و اساتید موسیقی از کشورهای مختلف جوایزی اعطا خواهد کرد اما جایزه اصلی و ویژه این موسسه به استاد شجریان تعلق می گیرد.
جایزه ویژه موسسه آقاخان که امسال به استاد شجریان تعلق گرفت، معتبرترین جایزه این موسسه بین المللی بوده که در کنار جوایزی همچون 'آموزش' ، 'خلاقیت و نوآوری' و 'حفاظت و احیای میراث موسیقی' هر ساله به مهمترین و تاثیرگذارترین شخصیت های موسیقی جهان اعطا می شود. قرار است در روزهای ۱۱ تا ۱۳ فروردین ماه جاری، بخش نهایی رقابت های موسیقی موسسه آقاخان در پایتخت پرتغال برگزار و در روز پایانی، با اعطای جوایزی از برگزیدگان تقدیر شود. در این مسابقه ۱۴ شرکت کننده با یکدیگر رقابت خواهند کرد، از ایران نیز شرکت کننده هایی از جمله شاهو عندلیبی در رشته 'نی ایرانی'، آرش محافظ دررشته 'سنتور' و رضا پرویز زاده در رشته ' کمانچه' حضور خواهند داشت. موسسه موسیقی آقاخان (AKMI)، موسسه ای برای آموزش و تولید آثار موسیقی و حمایت از هنرمندان در سراسر جهان است.
داریوش پیرنیاکان نوازنده تار و سه تار و ردیف دان در این باره به «ایران» گفت: استاد شجریان هنرمند بزرگی است و زحمات بسیاری برای حفظ موسیقی اصیل ایران انجام داده اند؛ این تلاش ها آنقدر ارزشمند است که می توان ساعتها در مورد آن صحبت کرد بنابراین هرکاری برای ایشان صورت بگیرد به نظر من بازهم کم است و از نگاه من جایزه آقاخان یا دیگر جوایز در مقابل مقام استاد شجریان کوچک است چرا که گاهی اوقات برخی آدمها به جایگاهی می رسند که جایزه ارزش پیدا می کند نه خود آن شخص و به عقیده من این جایزه آقاخان است که باید مباهات کند نام استاد شجریان در کنار این جایزه قرار گرفته و به دست ایشان رسیده است.البته این صحبت ها از باب دوستی من با ایشان نیست و شاید همزمان زندگی کردن با چنین افرادی سبب شود متوجه خیلی ازمسائل نشویم اما وقتی بیرون از این دایره نگاه کنیم ارزشهای بزرگ آن فرد تجلی بیشتری پیدا می کند و جای بسی تاسف است که مسئولان فرهنگی دراین سالها کاری برای استاد شجریان انجام نداده اند و حتی صدای ایشان از رسانه ملی ممنوع است.
جایزه افتخاری موسیقی به استاد شجریان اهداء شد
لندن – ایرنا – جایزه افتخاری موسیقی طی مراسمی که از سوی بنیاد بینالمللی موسیقی آقاخان در لیسبون پرتغال برگزار شد به استاد محمدرضا شجریان اهداء شد.
در این مراسم که با حضور رئیس جمهوری و وزیر فرهنگ پرتغال برگزار شد، جایزه افتخاری موسیقی به مژگان شجریان به نیابت از استاد شجریان تقدیم شد.
در ابتدای این مراسم «ربلو دسوزا» رئیس جمهوری پرتغال طی سخنانی موسیقی را راه مناسبی برای جهانیسازی به شیوه انسانی و ارتباط بین انسان تمدن ها و فرهنگ عنوان کرد.
وی افزود که این جایزه ابتدای راهی طولانی برای مقابله با اختلافات و ایجاد همدلی بین انسانهاست.
جایزه ویژه موسسه آقاخان که امسال به استاد شجریان تعلق گرفت، معتبرترین جایزه این موسسه بینالمللی بوده که در کنار جوایزی همچون ‘آموزش’ ، ‘خلاقیت و نوآوری’ و ‘حفاظت و احیای میراث موسیقی’ هرساله به مهمترین و تأثیرگذارترین شخصیتهای موسیقی جهان اعطا شد.
در این مسابقه 14 شرکتکننده با یکدیگر رقابت کردند و از ایران نیز شرکتکنندههایی از جمله شاهو عندلیبی در رشته ‘نی ایرانی’، آرش محافظ در رشته ‘سنتور’ و رضا پرویز زاده در رشته ‘ کمانچه’ حضور داشتند.
بنیاد موسیقی آقاخان (AKMI)، موسسه ای برای آموزش و تولید آثار موسیقی و حمایت از هنرمندان در سراسر جهان است.
این موسسه جوایز موسیقی خود را با هدف تقدیر از خلاقیت، پشتکار و تعهد در موسیقی مردم جهان اسلام و سرزمینهایی که مسلمانان در آن حضور پررنگی دارند پایه نهاده است.
این بنیاد غیرانتفاعی در اهدا این جوایز به زمینههای مختلف اجرا، خلق، حفظ ، احیا و اشاعه توجه میکند.
بنیاد آقاخان پیش تر با انتشار گزارشی در پایگاه اینترنتی خود، استاد شجریان را استادی بی بدیل در عرصه موسیقی دانست که علاوه بر داخل ایران در موسیقی جهانی هم تاثیرگذار بوده است.
خبر آنلاین:
روایتی دو پهلو از محمدرضا شجریان در مستندی که تلویزیون پخش کرد
مستندی درباره محمدرضا شجریان از شبکه افق پخش شد تا این سوال را در ذهن ایجاد کند که به ممنوعیت پخش تصویر و صدای این هنرمند برجسته پایان داده میشود؟
سالهاست که پخش صداوتصویر محمدرضا شجریان در تلویزیون ممنوع است و حتی با وجود آنکه مردم خاطرات زیادی با یکی از معروفترین آثار او، «ربنا» دارند و هر سال چهرههای مختلفی در آستانه ماه رمضان تقاضای پخش این دعا را با صدای او دارند اما تلویزیون بر رویه مخالفت با خواست مردم که در چند سال اخیر پیش گرفته پافشاری میکند.
عصر روز شنبه ۱۰ فروردین ماه اما در اتفاقی نادر و جالب توجه شبکه افق سیما مستندی تحت عنوان «از سپیده تا فریاد» را با محوریت زندگی هنری محمدرضا شجریان و فعالیتهایش را روانه آنتن کرد که با تصاویر جوانی و صدای این هنرمند آغاز شد تا پس از سال ها شاهد نقش بستن تصویر او بر قاب تلویزیون باشیم. نام این مستند نیز برگرفته از آلبوم «سپیده» و «فریاد» که از آثار معروف شجریان هستند برگرفته شده است.
این مستند در ابتدا به تضعیف موسیقی اصیل ایرانی در پیش از انقلاب و رواج هنر غربی میپردازد و سپس به نخستین اقدامات هنرمندان فعال حوزه موسیقی سنتی برای دمیدن روحی دوباره به کالبد این سبک موسیقی همچون محمدرضا لطفی (نوازنده تار و سهتار) و هوشنگ ابتهاج (شاعر) اشاره میکند و به محمدرضا شجریان میرسد که در آن سالها جوان و در آغاز راه بود.
در این میان چهرههایی چون داریوش پیرنیاکان (نوازنده تار و سه تار)، حسین علیزاده (آهنگساز و نوازنده)، حمیدرضا نوربخش (خواننده و مدیرعامل خانه موسیقی)… نیز در سخنانی نظر خود را درباره شجریان بیان میکنند.
بخش اول این مستند بر پیش از انقلاب متمرکز است و به تمجید هنر شجریان پرداخته و به تاثیرش بر موسیقی اصیل ایرانی، همکاری با رادیو و تلویزیون و حضورش در کانون فرهنگی و هنری چاوش، همکاریاش با محمدرضا لطفی و پرویز مشکاتیان اشاره دارد که بعدها به دو گروه شیدا و عارف تقسیم شد.
در ادامه نوبت به روزهای پیش از انقلاب اسلامی میرسد و بر استعفای گروه شیدا از رادیو در اعتراض به کشتار مردم توسط حکومت پهلوی تاکید میشود که در ادامه گروه عارف نیز از رادیو استعفا داده و به هم صنفان خود میپیوندند تا فعالیت حلقه چاوش رنگ و بوی انقلابی به خود بگیرد. در بخش دیگر مستند «از سپیده تا فریاد» به تصنیفهای انقلابی شجریان اشاره میشود که با اقبال خوبی نیز همراه شد. در این میان البته به واکنش های تندی که با برخی از آثار این هنرمند پس از انقلاب هم شد اشارهای میشود.
بخش دوم این مستند اما به اتفاقات چند سال اخیری که برای شجریان پس از انتخابات سال ۸۸ رخ داده اشاره دارد و رویه مستند به گونهای بسیار ظریف از بیطرفی بخش اول فاصله گرفته و جانبدارانه میشود و به همراهی این هنرمند با مردم و اجرای قطعاتی چون «تفنگت را زمین بگذار» اشاره میکند.
همچنین اظهارنظرهایی که این هنرمند درباره مسایل مختلف داشته است مورد بررسی قرار میگیرد و در نهایت گوینده مستند بیان میکند که کار شجریان به نقطه پایانی میرسد و به این ترتیب ادامه میدهد: «او که به خاطر مواضع سیاسیاش در کانون توجه رسانهها قرار گرفته است، حال به مواضعی ضد مذهب میرسد و برخی از طرفداران سابقش با اندوه به روند قربانی شدن او نگاه میکنند. او حالا یک شخصیت پرهیاهوی سیاسی است که عده ای برایش هورا میکشند و مخالفانش تحملش نمیکنند.»
در این میان مصاحبههای او با شبکههای خارجی فارسی زبان نیز پخش میشود و حتی از چهرههایی چون پیرنیاکان و علیزاده درباره سخنان او پرسیده میشود که علیزاده میگوید: «تن به این مصاحبه نمیدهم که به نتیجه سیاسی برسیم و همه تقصیرها را گردن شجریان بیندازیم.» در مقابل پیرنیاکان با تاکید بر اینکه سخنان شجریان تند بوده است، معتقد است: «باید به سراغ عاملی که باعث شده است او این سخنان را به زبان بیاورد رفت که از نظر او همان اذیت و آزاری است که او را کردند.»نکته مشترک سخن کارشناسان حاضر در مستند سیاست زده شدن هنر در ایران است.
در ادامه مصاحبهای از محمدرضا لطفی پخش میشود که درباره اعتراضهای شجریان میگوید: «علت اعتراضهای او را نمیفهمد چرا که او پس از انقلاب بیشترین تولید موسیقی را داشته است.»
بخش پایانی مستند که به نظر میرسد میخواهد حسن روحانی، رییس جمهور را متهم به استفاده ابزاری از شجریان در فیلم تبلیغاتیاش برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۲ کند، در توصیف این اتفاق این جمله از زبان گوینده شنیده میشود: «جایگاه شجریان به یک سلبریتی رایساز تنزل پیدا میکند و هیچکس اعتراضی نمیکند.»
سپس ویدئوی تبریک سال نوی شجریان با ظاهری متفاوت که نشان دهنده ابتلای او به سرطان است پخش شده و گوینده مستند اینچنین میگوید: «این یک شوک تمام عیار است، موافقان و مخالفانش حیرت زدهاند و با اندوه به آینده او چشم میدوزند که از گذشتهای طولانی بیرون آمده است.»
گفتوگوی او با حمیدرضا نوربخش در خرداد سال ۹۵ برگ دیگری از این مستند است که اشاره به تغییر موضع شجریان دارد.
زندگینامه: محمدرضا شجریان (۱۳۱۹-)
همشهریآنلاین: محمدرضا شجریان اول مهر ماه ۱۳۱۹ در مشهد متولد شد. چنانکه خود در خاطراتش از ایام کودکی بیان کرده، ۵ ساله بود که در خلوت کودکانهاش آواز میخواند
۱۵بهمن۱۳۲۶ به کلاس اول میرود و یک سال بعد به آموزش تلاوت قرآنکریم نزد پدر میپردازد. در ۹ سالگی تلاوت قرآن را آغاز میکند و یک سال بعد این کار را در میتینگها و اجتماعات سیاسی ان سالها ادامه میدهد.
در سال ۱۳۳۱ برای نخستین بار صدایش از رادیو خراسان پخش میشود. سال ۱۳۳۲ وی عنوان شاگرد ممتاز را در بین دانش آموزان مشهدی از آن خود میکند و سپس در دبیرستان شاهرضا تحصیلات خود را پی میگیرد. همزمان در مسابقات فوتبال دبیرستانهای مشهد هم حضور مییابد و در سال ۱۳۳۴ موفق میشود به تیم دانش آموزی استان راه یابد.
شجریان در سال ۱۳۳۶ به دانشسرای مقدماتی در مشهد میرود و از همین سال است که برای نخستین بار با یک معلم موسیقی به نام جوان آشنا میشود. پی گیری جدی کار آواز سبب میشود تا در سال ۱۳۳۸ وی به اجرای آوازهایی بدون ساز ونیز قرائت قرآن برای رادیو خراسان بپردازد. یک سال بعد شجریان دیپلم دانشسرای عالی را میگیرد و به استخدام آموزش و پرورش در میآید و همزمان به تدریس در دبستان خواجه نظامالملک بخش رادکان می پردازد و نیز با سنتور آشنا میشود.
آشنایی با سنتور این اشتیاق را در وی شدت میبخشد که با نت و فراگیری سنتور نزد آقای جلال اخباری و شروع سنتور سازی و تحقیق برای بهتر کردن صدای سنتور تجربههای خود درموسیقی را گسترش دهد.
شجریان در همین سال (۱۳۴۰) با دوشیزه فرخنده گل افشان در شهر قوچان ازدواج میکند و مرداد ماه جشن عروسی میگیرند که حاصل این ازدواج آغاز یک زندگی سی ساله و سه دختر ویک پسر(همایون) است.
در سال ۱۳۴۲ وی از بخش رادکان به روستای شاه اباد مشهد به عنوان مدیر دبستان منتقل میشود و در همین سال فرزند اول وی (راحله) متولد و نیز وی موفق میشود که اولین سنتور خود را با چوب توت بسازد.
در سال ۱۳۴۴دختر دوم (افسانه) در مشهد به دنیا میآید که بعدها به همسری پرویز مشکاتیان در میآید.
بعد از چند سال تدریس و مدیری دبستانهای مشهد آذر ماه ۱۳۴۶ شجریان به تهران منتقل میشود و از همان بدو ورود با استاد احمد عبادی (نوازنده و نواساز نامی سهتار) آشنا میشود وهمزمان به همکاری با رادیو ایران میپردازد و در کنار آن به کلاس درس اواز استاد اسماعیل مهرتاش و انجمن خوشنویسان نزد استاد بوذری میرود. اشنایی با رضا ورزنده (استاد سنتور) در تابستان همین سال. اجرا و ضبط اولین برنامه در رادیو ایران که با عنوان "برگ سبز شماره ی ۲۱۶" در شب جمعه ۱۵ اذر ماه پخش شد از دیگر فعالیتهای شجریان در این سال بود.
کار در رادیو با نام مستعار "سیاوش بیدکانی" تا سال ۱۳۵۰ خورشیدی و بعد در رادیو و تلویزیون با نام خودش از جمله تلاشهای شجریان در مسیر زندگی هنریاش به شمار میرفت.
در سال ۱۳۴۷ از آموزش و پرورش به وزارت منابع طبیعی انتقال می یابد و همزمان به کلاس خوشنویسی استاد حسن میرخانی میرود.
دختر سوم وی مژگان در ۲۷ اردیبهشت درتهران متولد میشود و در همین سالهاست که وی برنامههایی با استاد احمد عبادی، لطف الله مجد، اجرا میکند.
در سال ۱۳۴۹ همکاری خود با با برنامههای تلویزیون ملی ایران را آغاز میکند و همزمان به دریافت خوشنویس ممتاز نایل میشود.
در سال ۱۳۵۰ با استاد فرامرز پایور آشنا میشود. به مشق سنتور و اموزش ردیف اوازی صبا نزد ایشان میپردازد. در همین سال است که وی افتخار آشنایی با شاعر گرانمایه هوشنگ ابتهاج سایه را پیدا میکند و به همکاری با برنامه گلهای تازه رادیو میپردازد.
در سال ۱۳۵۱ شجریان ضمن همکاری در برنامه گلها با استاد نور علی خان برومند آشنا میشود و به آموزش سبک وشیوه آوازی طاهر زاده نزد وی مشغول میشود. آشنایی با استاد دوامی و نیز آموختن ردیفهای آوازی از دیگر توفیقات شجریان دراین سال بود.
در سال ۱۳۵۲ وی به اتفاق گروهی از هنر مندان چون محمدرضا لطفی، ناصر فرهنگفر، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون، داود گنجهای و مقدسی و حدادی و دیگران هنرمندان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی را به سرپرستی استاد داریوش صفوت بنا میگذارند.
در سال ۱۳۵۴ همایون متولد میشود و از همان سال اجرای وی برای کشور های خارجی هم آغاز میشود.
۱۳۵۵: شرکت در
جشنواره توس (نیشابور) با فرامرز پایور، سایه، حسن ناهید، رحمت الله بدیعی، محمد اسماعیلی، عبدالوهاب شهیدی و هوشنگ ظریف. حضور در برنامه جشن هنر حافظیه شیراز با محمدرضا لطفی و فرهنگفر و اجرای برنامه راست پنجگاه. در همین سال وی به همراه ابتهاج سایه و برخی دیگر از هنرمندان از رادیو کناره گیری میکنند.
در سال ۱۳۵۶ شرکت دل آواز را تاسیس و نیز در سال ۱۳۵۷ در مسابقات تلاوت قرآن سراسر کشور به مقام نخست میرسد.
در سال ۱۳۵۸ با غلامرضا دادبه آشنا میشود و سپس آلبومهای مختلفی را با گروه پایور و نیز آلبومهای دیگری را با گروه شیدا و عارف کار میکند.
در فاصله سالهای دهه شصت شجریان همکاری گستردهای را با پرویز مشکاتیان آغاز میکند که حاصل آن آلبومهای ماهور، بیداد، نوا، دستان و ... است. در همین سالها وی به اتفاق گروه عارف کنسرتهایی را در خارج از ایران اجرا میکند.
از سال ۶۸ وی با گروه پیرنیاکان و عندلیبی به اجرا کنسرت در آمریکا و اروپا میپردازند. این گروه در سال بعد و به دلیل زلزله رودبار کنسرتهایی را در جمع آوری کمک مردم دنیا دراروپا و آمریکا اجرا میکنند.
در سال ۷۱ پس از ازدواج با همسر دوم خانم کتایون خوانساری به اجرای کنسرتهای مرحله دوم در امریکا با داریوش پیر نیاکان، جمشید عندلیبی و همایون شجریان (اگوست تا نوامبر) می پردازد. انتشار آلبوم یاد ایام، آسمان عشق و نیز دلشدگان حاصل این سالها است.
در سال ۱۳۷۴ وی کنسرتهایی در شهرهای اصفهان، شیراز، ساری، کرمان و سنندج را برگزار میکند و در همین سال آلبوم چشمه نوش (با محمد رضا لطفی) گنبد مینا، جان عشاق، مدتی بعد در خیال را با همکاری مجید درخشانی منتشر میکند.
در سال ۷۶ فرزند دیگر شجریان به نام رایان از همسر دوم متولد می شود و یک سال بعد وی آلبوم شب؛ سکوت، کویر را با آهنگسازی کیهان کلهر منتشر میکند.
شجریان در سال ۷۸ جایزه افتخاری یونسکو را دریافت میکند (جایزه پیکاسو) و
کتاب راز مانا نیز از وی درسال ۷۹ منتشر میشود.
از یکی دو سال بعد وی به اتقاق کیهان کلهر و حسین علیزاده و همایون شجریان کنسرتهایی را در اروپا و آمریکا اجرا میکنند که حاصل ان آلبومهای نوا، داد و بیداد، زمستان است.
شجریان به اتقاق علیزاده و کلهر و فرزندش در زمستان سال ۱۳۸۳ به مناسبت زلزله بم کنسرتی را درتهران برپا میکنند و همزمان اعلام میکنند که قصد دارند مجتمعی را به نام باغ هنر بم بسازند که دی وی دی همنوا بابم حاصل چنین اندیشهای است.
شجریان پس از آن در سال ۸۴ نیز کنسرتی دیگر با علیزاده و کلهر و همایون درتالار کشور برگزار میکند.
وی آلبوم صوتی مرغ خوشخوان و دو آلبوم تصویری کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز در دبی و کنسرت محمدرضا شجریان و گروه شهناز در تهران که مربوط به همکاری او با گروه شهناز بود را در اوایل دههٔ ۱۳۹۰ منتشر کرد.
پس از آن، به صورت موقت با برادران پورناظری (تهمورس پورناظری و سهراب پورناظری) همکاری کرد که حاصل آن آلبوم رنگهای تعالی بود. البته این اثر به صورت رسمی منتشر نشده، بلکه بر روی اینترنت پخش شدهاست.
محمدرضا شجریان، بعد از آن، همکاری با برادران پورناظری را قطع کرد و در سال ۱۳۹۳ یک بار دیگر بههمراه گروه شهناز و با حضور سعید فرجپوری یک تور کنسرت جهانی با عنوان سرگشتگان عشق برگزار کرد.