امروز ۲۵ نوامبر روز جهانی نه به خشونت علیه زنان است. سازمان ملل در سال ۱۹۹۹ روز ۲۵ نوامبر را روز جهانی رفع خشونت علیه زنان نام‌گذاری کرد. با این که سازمان‌های دفاع از حقوق زنان و دادگاه‌ها برای جلوگیری از خشونت علیه زنان تلاش‌های بسیاری کرده‌اند هم‌چنان بروز خشونت علیه زنان در سراسر جهان کاهش چشم‌گیری نیافته است. در این نوشته به بررسی خشونت علیه زنان می‌پردازم.

پیشینه نام‌گذاری ۲۵ نوامبر روز جهانی نه به خشونت علیه زنان

در روز ۲۵ نوامبر سال ۱۹۶۰ سه خواهر اهل جمهوری دومینیکن با نام خواهران میرابل پس از ماه‌ها شکنجه به دست نیروهای سازمان امنیت ارتش دومینیکن کشته شدند. جرم خواهران میرابل شرکت در فعالیت‌های سیاسی علیه رژیم دیکتاتوری دومینیکن بود. در سال ۱۹۸۱ در همایشی در کلمبیا که مدافعان حقوق زنان در آمریکای لاتین و کارائیب تشکیل داده بودند؛ پیشنهاد کردند که روز کشته شدن خواهران میرابل روز نه به خشونت علیه زنان نام بگیرد. هدفشان این بود که نگرش جهانی را به مبارزه با خشونت علیه زنان جذب کنند. در سال ۱۹۹۹ سازمان ملل نیز ۲۵ نوامبر را به نام روز جهانی نه به خشونت علیه زنان نام‌گذاری کرد.

خشونت علیه زنان چیست؟ روز جهانی نه به خشونت علیه زنان چگونه پدید آمد؟

همان‌گونه که می‌دانید خشونت نوعی رفتار است که به صورت فیزیکی یا غیرفیزیکی به منظور آزار دادن و آسیب رساندن رخ می‌دهد. خشونت علیه زنان نیز دربرگیرنده‌ی همین تعریف است. خشونت علیه زنان رفتاری است که به صورت فیزیکی و غیرفیزیکی از کسی (چه مرد و چه زن) سر می‌زند و به زن آسیب و آزار می‌رساند. نکته‌ی مهم این‌جاست. برخی از مردم گمان می‌کنند خشونت علیه زنان تنها از سوی مردان بروز می‌کند. آمارهای جهانی نشان می‌دهد بخشی از خشونت علیه زنان توسط زنان دیگر رخ می‌دهد. اما بخش بزرگی از خشونت علیه زنان توسط مردان رخ می‌دهد. نمونه‌هایی از خشونت علیه زنان: کتک زدن زن، تجاوز جنسی به زنان، فروش زنان و برده‌داری، جدا کردن مادر از کودک به زور، دشنام و فحاشی، شکنجه زنان، خشونت‌های جنگی و سیاسی زنان، وادار کردن به تن‌فروشی و … .

برخی گمان می‌کنند که خشونت علیه زن تنها به معنی آسیب جسمانی و کتک زدن است. خشونت علیه زنان معنای گسترده‌ای دارد. خشونت‌های کلامی و رفتاری تاثیر بیش‌تری نسبت به خشونت‌های فیزیکی و کتک زدن دارند. زخم‌هایی که بر روی پیکر زنان پدید می‌آید با گذر زمان بهبود می‌یابند؛ ولی زخم‌های روحی و روانی به سادگی بهبود نخواهند یافت و اگر درمان نشوند عمیق‌تر می‌شوند.

چرا برخی زنان نمی‌توانند جلوی خشونت بایستند؟

مهم‌ترین عاملی که زنی نمی‌تواند با خشونت علیه خودش مبارزه کند این است که از حمایت کافی برخوردار نیست. در بسیاری از کشورها حتی کشورهای پیشرفته قوانین قضایی و دادگاه‌ها آن‌گونه که باید از زنان در برابر خشونت پشتیبانی نمی‌کنند. عدم توانایی حل مسئله، نداشتن اعتماد به نفس، ترس از تغییر زندگی، مشکلات مالی و … نیز می‌تواند زن را وادار به تحمل خشونت کند. در چنین شرایطی زنان نمی‌توانند جلوی خشونت بایستند و هر روز رنج و آزار را تحمل می‌کنند.

تاثیر روانی خشونت علیه زنان

تاثیر جسمانی خشونت علیه زنان به سادگی به چشم می‌آید بدنی کبود و چشمانی پر از اندوه را به سادگی می‌توان دید اما تاثیر روانی خشونت علیه زنان بیش از تاثیر جسمانی آن است. زنانی که مورد خشونت قرار می‌گیرند از کاهش اعتماد به نفس، افسردگی، استرس، اختلال شخصیتی، اختلال روانی- جنسی، و دیگر اختلالات روانی رنج می‌برند. هر چه زمان می‌گذرد مشکلات و اختلال روانی در زنانی که مورد خشونت قرار می‌گیرند عمیق‌تر می‌شود و حل این مسائل برای آن‌ها سخت‌تر خواهد شد.

چگونه از خشونت علیه زنان جلوگیری کنیم؟

گام نخست برای جلوگیری از خشونت علیه زنان این است که حمایت از زنانی که مورد خشونت قرار می‌گیرند افزایش یابد. قوانین قضایی و دادگاه‌ها نیازمند بازبینی است. سازمان‌های دفاع از حقوق زنان باید در گسترش آگاهی و شناسایی زنانی که مورد آزار و خشونت قرار می‌گیرند بیش از پیش فعالیت کنند. این سازمان‌ها باید به قربانیان خشونت کمک کنند تا سکوت خود را بشکنند و از دیگران کمک بخواهند. زنانی که مورد خشونت قرار گرفته‌اند باید به مراکز مشاوره رو روان‌شناسی فرستاده شوند تا به بهبود وضعیت روحی و روانی آنان کمک شود. به یاد بسپاریم کسی که مورد خشونت قرار گرفته است نباید شرمنده باشد کسی که رفتار خشونت‌آمیر می‌کند باید شرمنده باشد. اگر در خانواده یا آشنایان کسی را می‌شناسیم که مورد خشونت قرار می‌گیرد به او کمک کنیم.

آیا خشونت تنها علیه زنان است؟

خشونت چیزی نیست که تنها علیه زنان رخ دهد. اگر چشمانمان را باز کنیم خواهیم دید که خشونت جنسیت، سن، نژاد، دین و فرهنگ نمی‌شناسد. هر کسی می‌تواند مورد خشونت قرار گیرد. بیایید با هم علیه خشونت بجنگیم. به خشونت نه بگوییم. نه این‌که تنها به اندیشه‌ی پیکار با خشونت علیه زنان باشیم. از خودمان آغاز کنیم. از پرخاشگری بپرهیزیم و دیگران را نیز منع کنیم. در توییتر برچسب #خشونت_علیه_زنان توییت‌های کاربران را در راستای جلوگیری از خشونت علیه زنان نشان می‌دهد.