روز (۱۴ ژوئن) هر سال به نام روز جهانی اهدای خون (روز جهانی تقدیر از اهدا کنندگان خون) انتخاب شده‌است. در این روز از همت والا و فعالیت انسان دوستانه تمام کسانی که در زمینه اهدا و انتقال خون و نجات جان انسان‌ها تلاش می‌کنند، قدردانی می‌شود.

- نامگذاری روز جهانی اهدای خون

سازمان بهداشت جهانی، جامعه بین المللی انتقال خون، انجمن بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر و همبستگییه بین المللی سازمان های اهداكنندگان خون به اتفاق از سال 2004 میلادی ( 1383) ،14 ژوئن را روز جهانی اهداكننده خون نامگذاری نمودند و از همه كشورها خواستند در این روز برای بزرگداشت اهداكنندگان برنامه ریزی نمایند. انتخاب این روز به مناسبت تولد پروفسور لنداشتاینر كاشف گروه های خون و برنده جایزه نوبل بود كه طب انتقال خون پس از این كشف بزرگ پیشرفت زیادی كرد.



- اهدای خون چیست ؟

اهدای خون هنگامی رخ می‌دهد که یک فرد سالم به‌طور داوطلبانه مقدار مشخصی از خون خود را در یک مرکز انتقال خون هدیه می‌کند. خون اهدا شده پس از انجام آزمایش‌های غربالگری و تأیید سلامتی به‌منظور تهیه فراورده‌های خونی مورد استفاده قرار می‌گیرد و یا از طریق بانک خون مراکز درمانی به افراد دیگر تزریق می‌شود. فرایند اهدا و تزریق به دریافت‌کنندگان، انتقال خون نام دارد.


در کشورهای توسعه یافته و اکثر کشورهای در حال توسعه، بیشترین اهدا کنندگان خون را افراد داوطلبی تشکیل می‌دهند که در قبال آن پولی دریافت نمی‌کنند. در کشورهای فقیرتر، افراد معمولاً خون خود را برای انتقال به اعضای خانواده و یا دوستان‌شان اهدا می‌کنند. بنابراین انگیزه‌های مختلفی برای اهدا، شامل انجام عمل خیر، کمک به بهبود خویشاوندان، نیاز مالی و برای استفاده خودِ فرد در آینده (اهدای اتولوگ) وجود دارد.


 - افراد نیازمند به خون و فرآورده های خونی

همه روزه، در سراسر جهان بسیاری از افراد به خون و فرآورده های خونی نیاز پیدا می كنند، بطوریكه از هر سه نفر مردم دنیا، یك نفر در طول زندگی نیاز به تزریق خون و فرآورده های خونی پیدا می كند. بارزترین مثال برای موقعیت هایی كه در آن نیاز مبرم به خون پیدا می شود عبارت است از زمان بروز حوادث و سوانح گوناگونی نظیر تصادفات رانندگی، سوختگی ها و اعمال جراحی. همچنین خانم های باردار در حین زایمان، نوزادان و بخصوص نوزادان نارسی كه به زردی دچار می شوند، از جمله دیگر نیازمندان به خون می باشند.



از طرفی بیماران سرطانی كه تحت شیمی درمانی یا اشعه درمانی قرار دارند هم از مصرف كنندگان خون و فرآورده های آن هستند؛ و بسیاری از دیگر بیماران نیز ناگزیرند برای بهره مندی از یك زندگی نسبتاً طبیعی برای تمامی عمر به شكل منظم خون یا فرآورده های خونی دریافت نمایند، مانند بیماران تالاسمی و هموفیلی.



در حال حاضر، با وجود پیشرفتهای چشمگیر در زمینه علم پزشكی هنوز هیچ گونه جایگزین مصنوعی برای خون ساخته نشده است و فقط خونی كه توسط انسانهای نیكوكار اهدا می شود، می تواند جان انسانهای دیگر را از مرگ نجات بخشد. عدم وجود جایگزین مناسب برای خون، محدود بودن مدت زمان نگهداری خون و فرآورده های خونی، همیشگی بودن نیاز به خون و فرآورده های آن سبب شده تا اهدای خون از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار شود.
- فواید اهدای خون
مهمترین اثر اهدای خون، نجات زندگی انسانها و آگاهی از سلامت جسمانی است. تحقیقات نشان داده اهدای مكرر خون به میزان زیادی فرد را در برابر ابتلا به بیماریهای قلبی- عروقی محافظت می كند، همچنین اهدای خون نه تنها برای افراد سالم زیانی ندارد، بلكه موجب جلوگیری از ابتلای آنها به بیماریها نیز می شود، ضمن اینكه سیستم خون سازی بدن به گونه ای است كه با افزایش جریان خون در بدن، طی مدت كوتاهی این مقدار خون اهدا شده را جایگزین می كند. در جریان اهدای خون این پایش ها صورت می گیرد: ضربان قلب، فشار خون، دمای بدن، نوع گروه خونی و تشخیص كم خونی.



- شرایط اهدای خون
- سن: بین ۱۷ تا ۶۵ سال
- وزن: حداقل ۵۰ کیلوگرم
- دارا بودن شرایط مناسب جسمی و روحی
- دارا بودن فشارخون متعادل
- مبتلا نبودن به کم خونی
- نداشتن پیشینه هپاتیت ویروسی، برخی دیگر از بیماری‌های عفونی و بیماری‌های مهم و جدی قلبی و ریوی
- نداشتن اعتیاد به مواد مخدر تزریقی و الکلی
 گذشت حداقل ۸ هفته از آخرین مرتبه اهدای خون