افسانه­ها بر پایۀ فطرت آدمیان شکل می­گیرند و در هر دوره سیلانی دارند و در ذهن و زبان مردم جاری می­شوند. از این­روی باید افسانه را فصل جدایی ناپذیر ادبیات دانست. شاعران و ادیبان، هرگاه آمال و آرزوهای ملت خود را در خطر می­دیدند به افسانه روی می­آوردند. یکی از پرتحول­ترین دوره­های ادبی در ادبیات پارسی و عربی،‌ دورة‌ معاصر است که با بررسی آثار و افکار شاعران این دو سرزمین می­توان دریافت که تحت تأثیر عواملی همچون تحولات سیاسی اجتماعی،‌ نفوذ استکبار، فشار استبداد داخلی و غیره شاعرانی چون قروی، فؤاد خطیب، و خلیل حاوی از لبنان و فرخی یزدی، ملک­الشعرای بهار و منوچهر آتشی و ... از ایران به منظور شکل­دهی وطنی با جلوه­های ملی، مبارزه با استبداد و احیای هویت ملی، سروده­های خود را با افسانه­گرایی عجین کرده­اند. در پژوهش حاضر جلوه­های افسانه در شعر خلیل حاوی (1919- 1982) و منوچهر آتشی (1310- 1384) با روش توصیفی- تحلیلی و برپایۀ مکتب ادبیات تطبیقی امریکایی، بررسی می­شود. توجه به کارکرد افسانه به عنوان ابزاری برای بیداری ملت، توجه به جنبه­هایی از میراث کهن افسانه­های پارسی و عربی و اساطیر یونانی که انسان معاصر را به مقاومت و ایستادگی در برابر ظلم و ستم فرامی­خواند، مهمترین وجوه همانندی و تشابه در شعر دو شاعر است.