مجله اینترنتی دیپروتد

  خانواده‌های با ساختار سلسله مراتبی با قدرت بیشتر مرد، خانواده‌های موفق‌تری هستند. در برنامه‌ریزی‌های خرد و کلان باید نقش مرد به عنوان سرپرست خانوار برجسته شود. این بخشی از یافته‌های پژوهش «بررسی شاخص‌های عصب‌شناختی فرهنگ مردم ایران» است که در دوره ریاست دکتر پرویز داوودی در مرکز بررسی‌های استراتژیک تهیه شده است.

پژوهش «بررسی شاخص­‌های عصب­­‌شناختی فرهنگ مردم ایران و تدوین کاربست­‌های آن در طراحی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت» توسط دکتر وحید نجاتی (دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی) در تابستان ۱۳۹۱ و در دوره دوم دولت محمود احمدی‌نژاد به انجام رسیده است. در چکیده این طرح آمده است:

فرهنگ به مجموعه ای از باورها، آداب و رسوم و رفتارها گفته می شود که تعاملات موجوداتی که گروهی زندگی می­‌کنند را شکل می­‌دهد. یکی از راه‌های مطالعه فرهنگ، بررسی ارزش­‌های حاکم بر جامعه است. هدف از این مطالعه برررسی ارزش‌های فردگرایی- جمع‌گرایی، ساختار قدرت، تحمل ابهام، مردگرایی-‌زن گرایی و آینده‌نگری در مردم ایران است.

این مطالعه مقطعی در ۲۱۹۹ نفر ایرانی در ۷ قومیت شامل فارس، کرد، لر، ترک، مازنی، لک و بختیاری انجام شد. آزمون ارزش‌های فرهنگی هافستد پس از هنجاریابی و تحلیل عاملی مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر آن برای هر بعد آزمون ضمنی برای سنجش ارزش­‌های فرهنگی طراحی و مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل واریانس چند راهه برای بررسی اثر نسل (دوگروه زیر ۳۵ سال و بالای ۳۵ سال)، جنس (دوگروه مرد و زن)، تحصیلات (دو گروه زیردانشگاهی و دانشگاهی) و قومیت (۷ قوم) مورد استفاده قرار گرفت.

یافته‌ها نشان داد که ایرانیان مردمانی پذیرای قدرت سلسله مراتبی، تقریباً جمع گرا، مردسالار و با تحمل ابهام بالا هستند. اثر تعاملی متغییر‌ها نشان داد ساختار قدرت در قوم لر و لک بیشتر از فارس، سلسله مراتبی است، زنان تحمل ابهام بالاتر دارند و مردان نگرش مردسالارانه بیشتری دارند.

براساس یافته‌های این پژوهش می توان گفت ساختار قدرت توزیع شده الگوی مناسبی برای مدیریت در ایران نیست. جمع­‌گرایی در جوانان کشور نیازمند احیاء و تقویت است. وضعیت تحمل ابهام بیانگر عدم تاب آوری در برابر قوانین و ساختارهای از پیش تعیین شده است. نقش های جنسیتی نیازمند احیاء و تقویت هستند.