نشست گرامیداشت روز جهانی پادکست، عصر یکشنبه 8 مهر در تالار قلم سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

 در این نشست، «هانیه گرائیلی»؛ مدیرکل حوزه ریاست، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران گفت: دنیای امروز دنیا متکثرهاست. فناوری امروز، دریچه‌ای به روی تک تک افراد گشوده است تا هیچ صدایی در گلو باقی نماند، تا هیچ اندیشه‌ای کتمان نشود. اما همین موضوع آفت‌هایی هم دارد. در دنیای قدیم ، نه خیلی قدیم، زمانی که روزنامه، رادیو و نهایتا تلویزیون مدیوم‌های اصلی پیام بودند، خیلی از گفته‌ها نهان می‌ماندند، اما آنچه که منتقل می‌شد، برآمده از ذهنی دقیق بود. اگرچه همگان دسترسی به این ابزار نداشتند اما آنها که داشتند محققانه حرف می‌زند و کمتر رطب و یابس می‌بافتند. در دنیای امروز آنچه مانع از گسترش حقیقت شده است کمبود ابزار نیست، چرا که هر شهروندی صاحب یک رسانه است. آنچه که جلوی تابش نور حقیقت را گرفته  وجود و حضور هزاران هزار و بلکه میلیون‌ها اشعه مجعول است. منظور من پیام‌هایی است که زاییده دروغ و خیال، وهم  و بی‌سوادی است. روزی نیست که اخباری دروغ و کذب تولید نشود. روزی نیست که شایعه‌ای همه‌گیر نشود. روزی نیست که بی دانشی به جای دانش اما در بسته بندی زیبا به ما عرضه نشود. اما چاره چیست؟ آیا مشکل از رسانه است؟

من دو راه را برای حل این معضل می ‌شناسم. نخست رجوع به دانش متقن. امروز شما اگر سوالی داشته باشید سهل‌ترین راه رسیدن به آگاهی برای شما جستجو در موتورهای جستجوست. اصطلاحا سوالتان را گوگل می کنید. این به شما تا حد زیادی آگاهی می دهد. اما این آگاهی متقن نیست. یعنی برخواسته از دانشی که به آن یقین داشته باشید. نیست. دانش متقن و یقینی کجاست؟ همینجا در کتابخانه. کتابخانه محل تجمیع حافظه‌ها در طول تاریخ بشری است و کتابخانه ملی هر کشوری حافظه ملی آن کشور است. سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نیز با میلیون‌ها جلد کتاب، میلیون ها برگ سند، میلیون ها شماره روزنامه و میلیون ها آیتم غیر کتابی منبعی غنی برای تولید محتوای متقن و دقیق است. برای فهم بهتر آنچه که می‌گویم مثالی می‌زنم. اگر شما سوالی تاریخی درباره ایران پیش از اسلام داشته باشید آیا به آنچه که در گوگل و در بهترین حالت در صفحه ویکی پدیا پیدا می کنید می توانید اطمینان بیشتری داشته باشید یا آنچه که در کتاب تاریخ ایران باستان  میرزا حسن خان پیرنیا؟ اگر بخواهید درباره زندگی مردمان دوره قاجار اطلاعی بدست آورید، به آنچه که گوگل به شما می‌گوید بیشتر اعتماد دارید یا آنچه که در روزنامه وقایع اتفاقیه آمده است؟ طبیعتا منابع نوع دومی که گفتم یقینی‌تر هستند. بله قبول دارم که امکان دسترسی سهل و ساده برای همه به منابع دست اول وجود ندارد اما شما تولیدکنندگان محتوای فضای مجازی هستید و دست کم از شما انتظار می رود که همت کنید و این منابع دست اول را به فضای مجازی ببرید. امروزه سهم زبان پارسی از فضای مجازی جهانی 1.8 دهم درصد است. دوستان و عزیزان؛ ما برای حفظ هویت و فرهنگمان نیازمندیم که سهم زبان پارسی را بیشتر کنیم. در دنیای امروز جنگ اصلی برای بقای هویت ها و فرهنگ‌ها در فضای وب در حال وقوع است. بسیاری از خرده فرهنگ‌های جهانی به خاطر عقب ماندن و بها ندادن به زبان خود در فضای وب از میان رفته اند. ما هم اگر به این مسأله اهمیت ندهیم لاجرم از بین خواهیم رفت. کتابخانه ملی ایران منبع غنی محتوای پارسی است. محتوایی متقن و ارزشمند. ما در کتابخانه ملی از همه شما دعوت می‌کنیم که در این مهم یاریگر ما باشید. ما هم تمام تلاش خود را برای بهره مندی بهتر شما عزیزان خواهیم کرد.

و اما راه دوم. احیا و روزآمد کردن برخی از آن مدیوم های قدیمی. مانند کاری که شما می‌کنید. پادکست یا همان رادیوی اینترنتی اتصالی هنرمندانه میان دنیای قدیم و جدید است. دنیای قدیم یعنی جایی که تنها صدا و بود صدا و دنیای جدید جایی که این صدا به راحتی هرچه تمام‌تر توزیع می‌شود. در پادکست سوژه‌ها و داستان‌ها تحقیقی‌تر هستند. به این معنی که تولید کننده پادکست مجبور است برای محتوایی که می‌خواهد به مخاطب عرضه کند تحقیق کند. در دنیای امروز نمی‌توان حرف مفت زد. پادکست جایی است که بر خلاف سایر مدیوم‌های فضای مجازی تولید کننده آن به اثر الصاق شده است. آبرویش در گروی صحت مطلبی است که منتشر می‌کند. یک اکانت مجعول در یک شبکه اجتماعی نیست. یک خبر نا درست در یک رسانه بی شناسنامه نیست. بنابر این مجبور است در صحت آنچه که می‌گوید نهایت دقت را به عمل آورد. از آن طرف مزایای دنیای مجازی را نیز دارد. می‌توان آن را در هر زمان و مکانی که بخواهیم بشنویم. می‌توانیم آن را بازنشر کنیم. می‌توانیم  آن را با کمترین هزینه تولید و توزیع کنیم و بالاخره اینکه می‌توانیم هرکدام از ما یک پادکست داشته باشیم.

حضور شما تولید کنندگان پادکست در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران اتفاق بسیار مبارکی است. هم شما با منبع غنی و بزرگی از دانش متقن آشنا می‌شوید و هم ما به تولیدکنندگان  و عرضه کنندگان پادکست در ایران دسترسی پیدا می‌کنیم. امیدوارم همایش امروز آغازی برای یک همکاری دامنه‌دار با شما باشد. امیدوارم کتابخانه ملی را خانه دوم خود بدانید و از همینجا قول می دهیم  که ما و همکارانمان در کتابخانه ملی و آرشیو ملی تمام تلاش خود را برای سرویس دهی بهتر و بیشتر به شما عزیزان انجام دهیم. به امید روزی که سهم زبان پارسی در فضای مجازی بیشتر و بالاتر از گذشته باشد.

در پایان این جلسه، چند تن از پادکسترها سخن گفتند.